Tandvleesontstekingen: parodontitis
Parodontitis is een ernstige tandvleesontsteking waarbij uiteindelijk uw tanden of kiezen uit kunnen vallen. Indien u parodontitis niet behandelt, kan dit ernstige gevolgen met zich meebrengen. Het is daarom belangrijk om eens per half jaar op tandartscontrole te komen, zodat we eventuele verschijnselen tijdig vast kunnen stellen en uw gebit preventief kunnen behandelen.
Wat is parodontitis?
Parodontitis ontstaat gefaseerd door de jaren heen. Wanneer u uw tanden en kiezen onvoldoende reinigt, krijgt u als eerst last van tandplak. Tandplak bestaat uit achtergebleven etensresten die vervolgens uw tandvlees kunnen ontsteken. Doordat uw tandvlees ontsteekt, gaat het losser om uw tanden en kiezen zitten. Deze ruimte zorgt er vervolgens voor dat hier opnieuw etensresten kunnen blijven kleven, die uiteindelijk de ontsteking verergeren. De vergevorderde ontsteking breidt zich uit naar het kaakbot. In de laatste fase breekt het kaakbot af, waardoor uw tanden of kiezen kunnen uitvallen.
Hoe herken ik parodontitis?
Parodontitis kunt u herkennen aan het ontstoken tandvlees. De eerste tekenen hiervan zijn:
- Een slechte adem
- Rood, slap en gezwollen tandvlees
- Last van bloedingen bij het poetsen of stoken
- Gevoeligheid bij drinken van koude of warme drankenEen slechte adem
Het kan ook zijn dat u al langer last heeft van parodontitis. Dit kunt u merken wanneer er ruimte tussen uw tanden of kiezen ontstaat of wanneer uw tanden los aanvoelen. Er is ook een mogelijkheid dat u helemaal niets van een tandvleesontsteking opmerkt. Zorg daarom dat u met regelmaat onze tandartspraktijk bezoekt om parodontitis te voorkomen.
Bloedend tandvlees
Heeft u last van bloedend tandvlees? Let dan op. Gezond tandvlees beschikt over een roze kleur en ligt stevig en pijnloos om de tanden heen. Het tandvlees zit dan vastgehecht aan de kiezen en tanden. Alleen bij de randen zit een smalle ruimte tussen het tandvlees en de gevoelige tanden, dat is normaal. Maar bij ongezond, bloedend tandvlees heeft het een rode kleur, is het slap en kan het gezwollen zijn. Als het gaat bloeden bij het poetsen of eten is het ontstoken tandvlees. Parodontitis is een mogelijke oorzaak hiervan.
Teruggetrokken tandvlees
Het kan en zal bij iedereen eens gebeuren: teruggetrokken tandvlees. In de tandheelkunde wordt dit gingiva recessie genoemd. Dit kan zorgen voor een vervelend en pijnlijk gevoel in de mond. In het extreme geval kan het zijn dat de tanden en kiezen zelfs los komen te liggen. Er zijn een aantal redenen waarom tandvlees zich terugtrekt. Als de ontsteking van de tandvleesrand zich uitbreidt in de richting van het kaakbot, zal het kaakbot worden afgebroken. In dit geval is er sprake van parodontitis. Dat betekent dat het tandvlees zich terugtrekt. Ook kan teruggetrokken tandvlees komen door te hard poetsen, een verkeerde poetsmethode en/of een te harde tandenborstel. Dit kan het tandvlees zodanig beschadigen dat het terugtrekt. Onvoldoende mondhygiëne is daar een oorzaak van.
Tanden en kiezen
Het is dus belangrijk om regelmatig uw tanden en kiezen te checken. In een vergevorderd stadium van parodontitis is dit van cruciaal belang. In deze fase kan het zijn dat de tanden en kiezen los komen te staan, omdat ze zich terugtrekken. Parodontitis is hier een oorzaak van. Door de ontsteking (parodontitis) kan er kaakbot verloren gaan. Eenmaal afgebroken kaakbot lopen de tanden in gevaar, waardoor de tanden en kiezen in de mond los komen te zitten en uiteindelijk zullen uitvallen.
Wil je weten of er bij jou sprake is van parodontitis?
Maak een afspraak bij je tandarts of mondhygiënist. Deze kunnen aan de hand van een pocketmeting meten hoe diep de ruimte is tussen het tand en tandvlees. Daarna wordt de status besproken en wordt er aangegeven wat u tegen parodontitis zelf kunt doen en welke behandeling(en) er nodig is/zijn om de situatie van het gebit weer stabiel te krijgen. Daarnaast is een goede dagelijkse mondverzorging van groot belang. Onze ervaren mondhygiënisten zullen u hierin stapsgewijs begeleiden en voorlichting en instructie geven over alle zelfzorg middelen die voor uw situatie het beste zullen werken.
Wat kunt u tijdens een eerste bezoek aan de mondhygiënist verwachten?
Tijdens een pocketmeting wordt met een stomp instrument langs het tandvlees bewogen om de diepte en mate van bloeding te meten. Deze metingen worden vervolgens digitaal in kaart gebracht. Gezond tandvlees diepte is maximaal 3 millimeter en bloedt niet bij aanraking.
De diepte van de pocket staat gelijk aan hoe goed de aanhechting van de tand in het bot is. Iedere tand staat met vezeltjes vast in het kaakbot. Door langdurige aantasting van het kaakbot door ontsteking verdwijnen deze vezeltjes en zo wordt de pocket dieper waardoor de tand minder goed ‘vast’ staat.
Wanneer dit het geval is, spreekt men van parodontitis.
In een vergevorderd stadium zal de mondhygiënist u doorverwijzen naar de parodontoloog.
Parodontitis behandelen
Het is belangrijk dat u tijdig ingrijpt met parodontitis. Wanneer een gedeelte van het kaakbot eenmaal is aangetast, kan dit niet meer hersteld worden. U kunt tandplak op uw tanden en kiezen zelf verwijderen met ragers, tandenstokers of flosdraad. Parodontitis behandelt de tandarts of mondhygiënist door het tandplak achter uw tandvlees op professionele wijze te verwijderen.
Mondhygiënist
De behandelingen van de mondhygiënist zijn in eerste instantie gericht op preventie. Daarbij voert de mondhygiënist ook taken uit die gericht zijn op de genezing van uw tandvlees. Wat die taken precies zijn, hangt af van de situatie van uw gebit. Enkele voorbeelden zijn het uitvoeren van een mondonderzoek, röntgenfoto’s en gebitsafdrukken maken, voorlichting geven, volledige gebitsreiniging, fluoride aanbrengen, vullingen, kiezen en tanden polijsten en het aanbrengen van laklagen op tanden en kiezen.
Als het zeker is dat u parodontitis heeft, is het belangrijk dat u dit zo snel mogelijk laat behandelen. Een mondhygiënist zorgt voor een parodontitis behandeling. Een parodontitis behandeling zorgt ervoor dat het verlies van de tanden kan worden voorkomen. Een goede mondhygiëne is van cruciaal belang.
Hoewel de tandarts u vaak doorverwijst naar de mondhygiënist, kunt u ook zelf de mondhygiënist bezoeken wanneer u last heeft van ontstoken tandvlees, tandsteen, gevoeligheid voor gaatjes, terugtrekkend tandvlees of loszittende tanden en kiezen. Kinderen tot achttien jaar kunnen kosteloos en zonder verwijzing naar de mondhygiënist.
Heeft u het vermoeden dat u ontstoken tandvlees heeft? Neem dan contact op voor een afspraak, wij bekijken dan de status van uw gebit. (link klikken voor verder info verschillende soorten tandvleesontstekingen en hoe de mondhygiënist te werk gaat).
Ook zal er worden gecheckt naar pockets. Een pocket is een ruimte tussen het tandvlees en een tand of kies. De tandarts en mondhygiënist stellen bij elk bezoek vast wat de conditie is van uw tandvlees. Zij concluderen of u verdiepte pockets of parodontitis heeft. Dit zal gedaan worden door röntgenfoto’s te nemen en de verdiepte pockets te meten. Vanaf 4 mm is sprake van een verdiepte pocket. Ontstoken pockets kunnen zeer pijnlijk zijn tijdens het eten en poetsen. Een goede mondhygiëne voorkomt ontstoken pockets. Als de pocket 7 mm is, is er sprake van ernstige parodontitis en is het aangeraden om dit zo snel mogelijk te laten behandelen.
Stappenplan parodontitis behandeling
Parodontitis onderzoek
De mondhygiënist doet een meting van uw parodontitis situatie. Dit wordt gedaan door een parodontiumstatus. Er wordt een rapport opgemaakt en vervolgens wordt de initiële behandelingen gestart voor een goede mondhygiëne. Belangrijk is dat de mond nadien goed wordt verzorgd. Daarom zijn er bepaalde mondhygiëne-instructies. Het slagen van de parodontale behandeling staat en valt met een goede mondhygiëne.
Parodontitis behandeling
Het gebit wordt gereinigd, wat kan worden uitgevoerd met een plaatselijk verdoving. Gevoeligheid verminderen kan helpen in het proces tegen parodontitis.
Beoordeling
Als het nodig is wordt er een afspraak ingepland voor een tussentijdse beoordeling. Het resultaat van de gebitsreiniging en mondhygiëne wordt dan beoordeeld. Wordt er op dat moment nog tandplak of tandsteen aangetroffen, dan wordt dit direct verwijderd.
Eindoordeel parodontiumstatus
Drie maanden na de parodontitis behandelingen wordt er wederom gekeken naar de status hiervan. Er zal worden vergeleken hoe het gebit er op dat moment uitziet en van drie maanden geleden. Als de goede mondhygiëne nog niet goed genoeg is, wordt er vaak een extra behandeling ingezet.
Gebitsreiniging
Tandplak en tandsteen in verdiepte pockets kunt u niet zelf verwijderen. Daarom doet de tandarts of mondhygiënist dat met speciale instrumenten. Dit wordt de gebitsreiniging genoemd. Door de combinatie van een goede mondhygiëne en de gebitsreiniging verdwijnt de ontsteking meestal en hecht het gezonde tandvlees zich vast aan de tanden en kiezen.
Met de pocketsonde worden dan ondiepe en niet bloedende pockets gemeten: de parodontitis is verdwenen. Het verloren kaakbot groeit helaas niet meer aan. Tijdens de genezing kan het tandvlees wat terugtrekken. De tandhalzen zijn soms tijdelijk gevoelig door de behandeling. Door elke dag de mondhygiëne goed uit te voeren, voorkomt u een nieuwe ontsteking. Daardoor zal er geen kaakbot meer verloren gaan.
Om zorgvuldig sub- gingivaal te kunnen scalen en rootplaning uit te voeren, is het gebruik van anesthesie eigenlijk een vereiste. Menig patiënt ziet echter tegen de injectie op. Oraqix wordt geappliceerd met behulp van een speciaal hiervoor ontwikkeld penvormige dispenser via een stompe disposable applicator. Klinische studies laten zien dat oraqix effectief is bij pijncontrole tijdens scalen en rootplanen en dat 70% van de patiënten de voorkeur geeft aan oraqix in vergelijking met injectie anesthesie. Een ander voordeel is dat slechts het te behandelen gebied verdoofd wordt en niet de aangrenzende gebieden, zoals lip en tong.
Is parodontitis besmettelijk?
Parodontitis wordt veroorzaakt door zogenaamde paropathogene bacteriën. Bacteriën zijn overdraagbaar, zo ook de paropathogenen. Gelukkig is dit niet zomaar over te brengen. In de meeste gevallen zorgt je immuunsysteem er voor dat ‘slechte’ bacteriën onschadelijk worden gemaakt en er zo geen risico is op ziekte. Daarnaast spelen vele andere factoren een rol bij het ontstaan van deze aandoening: onder andere roken, stress en systeemziektes zijn risicofactoren.
Wat zijn de gevolgen van parodontitis op het lichaam?
Parodontitis verhoogt het risico op hart- en vaatziekten, reumatoïde artritis, zwangerschapscomplicaties zoals vroeggeboorte en op bacteriëmie. Dit betekent dat er bacteriën, toxinen of afbraakproducten in bloed- of lymfebaan terecht komen doordat er sprake is van een constante ontstekingshaard in de mond. Parodontitis kan gepaard gaan met een slechte adem omdat de bacteriën stoffen uitscheiden die ruiken (halitose/foetor ex ore).